Wywłaszczenie nieruchomości pod drogę

Budowa dróg w Polsce utrzymuje dobrą dynamikę. W tym roku planowane jest ogłoszenie w sumie 17 przetargów na kolejne odcinki autostrad i dróg ekspresowych oraz obwodnice. Szacowana przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) wartość tych inwestycji to około 20 mld zł.

Cały etap realizacji inwestycji drogowej, począwszy od wydania decyzji środowiskowej (decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia), aż do zakończenia robót, to wieloletni proces. Polska znajduje się dopiero na 12 miejscu w rankingu długości autostrad w krajach Unii Europejskiej i Strefy Schengen, a więc potrzeba rozbudowy sieci dróg jest sprawą o dużym znaczeniu (na podium plasują się Hiszpania, Niemcy i Francja).

Uregulowania w prawie 

Aby zwiększyć sieć dróg publicznych w kraju, kilkanaście lat temu wprowadzona została tzw. specustawa drogowa, czyli akt prawny, którego pełna nazwa to „Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych”. Do sprawniejszej realizacji inwestycji drogowych dochodzi między innymi poprzez uproszczenie procedur administracyjnych. W cytowanej ustawie zawarte jest uregulowanie dotyczące wywłaszczenia nieruchomości pod budowę drogi, które odbywa się na szczególnych zasadach.

Kluczowym elementem rozpoczynającym budowę, a tym samym wywłaszczenie nieruchomości, jest decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (decyzja ZRID). Do wywłaszczenia bowiem dochodzi na mocy ostatecznej decyzji ZRID lub takiej, która otrzyma dodatkowo status natychmiastowej wykonalności.

Kto decyduje? 

Właściwym organem do rozpatrzenia wniosku i wydania decyzji jest: wojewoda w przypadku dróg krajowych i wojewódzkich; starosta w przypadku dróg powiatowych i gminnych. Jeśli inwestycja drogowa realizowana jest na obszarze dwóch lub więcej województw albo powiatów, decyzję wydaje odpowiednio wojewoda albo starosta, na którego obszarze właściwości znajduje się największa część powierzchni przeznaczonej na realizację inwestycji drogowej. Właściwy organ wysyła zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji ZRID m.in. właścicielom lub użytkownikom wieczystym nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie tej decyzji, na adres wskazany w katastrze nieruchomości. Podaje w nim również termin i miejsce, w którym strony mogą zapoznać się z aktami sprawy.

Z mocy prawa Skarb Państwa (w stosunku do dróg krajowych) lub jednostka samorządu terytorialnego (w stosunku do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych) staje się właścicielem nieruchomości objętych decyzją ZRID. Wywłaszczenie nieruchomości następuje w dniu, w którym decyzja staje się ostateczna. Na jej podstawie dokonuje się odpowiednich wpisów w księdze wieczystej oraz rejestrze gruntów.

Odszkodowanie 

Decyzja ZRID nie wskazuje wysokości odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość, aby ewentualny spór o sprawy finansowe nie był przyczyną opóźniania budowy drogi.

O kwestii odszkodowania, a także wydania nieruchomości i odwołania od decyzji pisać będziemy już wkrótce!

Adam Walasek Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie  Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie realizuje na obszarach wiejskich województwa śląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj