A może ekologiczny rumianek?
Gatunek ten jest jednym z najczęściej uprawianych ziół, a badania prowadzone przez Katedrę Roślin Warzywnych i Leczniczych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie wykazały, że również w systemie uprawy ekologicznej możliwe jest uzyskanie wysokiego plonu koszyczków kwiatowych.
Rumianek - uprawa
Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla L.) jest jednoroczną rośliną zielną należącą do rodziny astrowatych. Pozyskiwanym surowcem leczniczym są koszyczki – jego kwiatostany. Zebrane na początku kwitnienia i wysuszone w warunkach naturalnych lub w suszarniach w temperaturze ok. 30 st. C zawierają do 1,5% olejku eterycznego o ciemnoniebieskiej barwie oraz flawonoidy. Oba te związki mają działanie lecznicze – olejki działają przeciwzapalnie i odkażająco, a flawonoidy rozkurczająco. Koszyczki rumianku są stosowane wewnętrznie (np. przy zapaleniach przewodu pokarmowego czy pęcherza moczowego) oraz zewnętrznie (w schorzeniach błon śluzowych i skóry).
Jeśli chodzi o rodzaj gleby czy jej zasobność w składniki pokarmowe, nie ma wysokich wymagań. Nie lubi tylko podłoża o kwaśnym odczynie.
Wysiewany może być w dwóch jesiennych terminach – wczesną jesienią, gdzie wschody następują tego samego roku i zimują w postaci siewek, a także późną jesienią (pod grudę), wtedy nasiona kiełkują dopiero na wiosnę. Rzadko stosowany jest wysiew wiosenny, łączy się to z niepewnym zaopatrzeniem w wodę, mniej wyrównanymi wschodami, późniejszym zbiorem i niższym plonem.
W badaniach SGGW siew rumianku do gruntu w terminie jesiennym wykonany był w ostatnim tygodniu sierpnia, a wiosną w drugim tygodniu kwietnia. W obu przypadkach rozstawa rzędów wyno- siła 60 cm, a norma wysiewu ok. 3,5 kg/ha. Zastosowano również granulowaną szczepionkę mikoryzową w ilości 12 g/mb. bezpośrednio w rzędy przed wysiewem nasion.
W doświadczeniach użyto także rozsady. Przygotowano ją w szklarni, w wielodoniczkach (multiplatach) o średnicy oczek ok. 3 cm wypełnionych substratem składającym się w połowie z torfu wysokiego odkwaszonego i z ekologicznego kompostu. Oba składniki zostały wymieszane ze szczepionką mikoryzową w ilości 10 g/l substratu. W każdym oczku umieszczono po kilka nasion; po 5 tygodniach, w terminie bezpośredniego siewu nasion, wysadzono rozsadę w rozstawie 30x60 cm. Wprowadzanie do gleby grzybów mikoryzowych nie jest specjalnie drogie, tym bardziej, że pozytywne skutki widać na roślinach uprawianych w kolejnych latach.
Najwyższy plon o odpowiednim udziale substancji leczniczych uzyskano przy uprawie jesiennej z rozsady i mikoryzowaniu. Ten sposób uprawy jest odpowiedni raczej dla niedużych gospodarstw rodzinnych, które mogą elastycznie dysponować siłą roboczą.
W takim przypadku walka z chwastami jest też skuteczniejsza i tańsza – przed jesiennym wysadzeniem rozsady można zniszczyć chwasty mechanicznie. Wiosną szybko rosnący rumianek ogranicza zdecydowanie kiełkowanie i rozwój chwastów, co zmniejsza liczbę zabiegów pielęgnacyjnych. System uprawy z rozsady umożliwia uzyskanie najwyższej jakości ekologicznej koszyczków kwiatowych przy zbiorze ręcznym lub za pomocą prostych w konstrukcji grzebieni. Zależnie od przebiegu pogody surowiec można zbierać dwa do czterech razy w sezonie. Suszenie latem można prowadzić w warunkach naturalnych w zacienionych miejscach.
Warto się zainteresować uprawą tego zioła. Jest to szansa na podwyższenie dochodu gospodarstwa, także ze względu na wysokie dopłaty w systemie rolnictwa ekologicznego – 1.325 zł zarówno w okresie przestawiania, jak i po uzyskaniu certyfikatu.
Andrzej Bartosik
Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach
|