Wrotycz na kleszcze?

Wrotycz

Roślina ta wydziela charakterystyczny zapach, który skutecznie odstrasza muchy, komary, mrówki, mszyce, mole, kleszcze i inne owady. W Polsce dość często można ją spotkać, na łąkach, polach, leśnych polanach, w przydrożnych rowach, na skarpach.

Na sztywnych łodygach wyrastają duże pierzastosieczne liście. W okresie kwitnienia – od czerwca/lipca do sierpnia/września – na szczycie pojawiają się gęste koszyczki kwiatowe. Intensywne żółte kwiaty oraz owoce, którymi są pięciożeberkowe niełupki, kojarzy zapewne większość z nas. Wrotycz jest łatwy w uprawie, mrozoodporny, sprzyjają mu miejsca słoneczne na glebach przepuszczalnych i suchych. Rozmnaża się przez nasiona lub przez podział, szybko się rozrasta. Warto go mieć nie tylko w ogrodzie, kwiaty można zabrać do domu i wstawić do wazonu. Będą piękną ozdobą, bowiem długo utrzymują świeżość i intensywną barwę.

Wrotycz - właściwości

Cenione niegdyś dzięki swoim prozdrowotnym właściwościom ziele powraca dziś do łask jako surowiec zielarski. Do celów leczniczych wykorzystuje się praktycznie całą roślinę. Kwiaty, liście i łodygi zbierać należy w okresie kwitnienia, przy czym cenne są też liście i łodygi przed kwitnieniem. Owoce należy pozyskiwać wtedy, kiedy dojrzewają; suszyć natomiast w ciemnym pomieszczeniu, w optymalnej temperaturze 35 stopni Celsjusza.

Wrotycz w walce z kleszczami i innymi robakami znalazł zastosowanie jako repelent (środek odstraszający, odstraszacz). Można go rozdrobnić, a następnie natrzeć nim skórę. Można też zaparzyć, ostudzić i spryskać nim ciało albo zaopatrzyć się w olejek eteryczny z wrotyczu. Należy jednak pamiętać o tym, że nie wolno go stosować bezpośrednio na skórę. Trzeba go rozcieńczyć z olejem (może to być olej słonecznikowy, migdałowy czy z nasion winogron) w proporcji – 15 kropli olejku na jedną piątą szklanki oleju. W medycynie ludowej roślinę tę ceniono za jej bogaty skład w wiele drogocennych substancji: aksylaryny, partenolidu (działanie przeciwzapalne) czy też tujonu – trującego związku eterycznego występującego również w wielu innych powszechnie stosowanych ziołach, np. piołunie i szałwii lekarskiej. W rozsądnych dawkach można ją stosować na wiele dolegliwości. Przede wszystkim jako środek przeciwpasożytniczy (świerzb, wszawica). Ponadto wykorzystuje się go do leczenia różnego rodzaju bólów, głównie żołądka i kręgosłupa. Wśród innych mniej popularnych zastosowań wrotyczu pospolitego można wymienić: leczenie histerii i stanów depresyjnych, łagodzenie bólów menstruacyjnych, wywoływanie menstruacji, łagodzenie objawów chorób skórnych.

W ogrodzie przede wszystkim pomaga w zwalczaniu szkodników. Bywa stosowany jako gnojówka, ze względu na wysoką zawartość potasu, dodawana do kompostu wykazuje dobroczynny wpływ na rosnące drzewa owocowe. Wczesną wiosną preparatami z wrotyczu opryskuje się drzewa i krzewy w celu zniszczenia zimujących form szkodników.

Jestem przekonana, że każdy z Was doskonale zna wrotycz jeszcze z czasów młodości, kiedy będąc dzieckiem biegał z rówieśnikami po polanach i łąkach, często zastanawiając się, co tak śmierdzi.

Pewnie zastanawiacie się Państwo, jak tak wspaniała roślina, jaką jest opisany przeze mnie wrotycz, może wydzielać tak charakterystyczny przypominający kamforę zapach, który jest nie do zniesienia dla wielu osób. Z pewnością jednak można się do niego przyzwyczaić, co potwierdzam osobiście.

 I… precz z kleszczofobią :)