Kukurydza na kiszonkę: kosić wysoko czy nisko?
Odpowiedzi na pytanie: kosić taką kukurydzę wysoko czy nisko poszukuje wielu rolników. Zastanówmy się więc, jak ustawić heder kombajnu, by kiszonka była... optymalna.
Kiedy zbieramy?
W praktyce wybór odpowiedniego terminu zbioru na kiszonkę nie jest łatwym zadaniem. Podczas jego ustalenia wymagana jest pewna elastyczność - szczególnie w latach o nietypowym przebiegu pogody, co ostatnio często się zdarza. W latach suchych, kiedy rośliny szybciej zasychają, zbiór należy przyspieszyć, by nie dopuścić do nadmiernego wysuszenia liści i łodyg, a kukurydzę zbierać przy mniej dojrzałym ziarnie. Opóźnianie zbioru nie będzie służyło wzrostowi plonu, ponieważ rośliny będą zasychać z powodu braku wody. Nie powinniśmy dopuścić do zaschnięcia łodyg i liści, gdyż pogorszeniu ulegnie strawność masy organicznej - suche łodygi i liście mają o 1/3 gorszą strawność, a poza tym są niesmaczne. Krowa jednym dmuchnięciem ,,zmodyfikuje'' sobie taką kiszonkę, która jej nie smakuje.
W latach o normalnym przebiegu pogody, gdy rośliny są w pełni zielone, zbiór można rozpoczynać po osiągnięciu woskowej lub późnej woskowej dojrzałości ziarna. W latach mokrych, zbiór najlepiej rozpocząć tak, jak w warunkach normalnego przebiegu pogody. W normalnie rozwijającej się kukurydzy wyższe plony suchej masy i zdecydowanie lepsza jakość uzyskuje się w późniejszych stadiach dojrzałości.
Jak mówią specjaliści, kukurydzę pastewną przeznaczaną na kiszonkę z całych roślin najlepiej jest zbierać w okresie, gdy ziarno jest w stanie dojrzałości od woskowej do początku pełnej. Mamy wówczas możliwość uzyskania wyższego plonu suchej masy z hektara oraz kiszonki o wyższej wartości energetycznej. Potwierdzają to również liczne badania, które dowodzą, że termin zbioru jest jednym z podstawowych czynników decydujących o strukturze surowca do zakiszania.
Najwyższy plon świeżej masy kukurydza osiąga w fazie dojrzałości mlecznej, przy 20-22% s.m. w całych roślinach.
Wysoko czy nisko?
Wysokość ścinania łodygi nad podłożem ma wpływ na plon całkowity masy i proporcję zielonki do ziarna, decydujących o jakości paszy.
W latach suchych i normalnych zbiór odbywa się na wysokości 15-20 cm od podłoża. Podwyższając wysokość zbioru w latach mokrych o 10 do 20 cm od normalnej wysokości koszenia uzyska się nieco mniej masy, lecz jakość kiszonki znacznie się poprawi. Na tej wysokości w łodygach gromadzi się najwięcej wody, pogarszającej zakiszanie.
Pozostawiona łodyga o długości do 30 cm ma bardzo niską wartość pokarmową. Tym niemniej, plon suchej masy może być o 10% wyższy, gdy pozostawimy niższą ścierń, np. 24 cm, i odwrotnie podnosząc nieznacznie wysokość cięcia zmniejszamy plon suchej masy, ale zwiększamy koncentrację energii, wynikającą z faktu, że w kiszonce będzie więcej ziarna.
Duży wpływ na określenie wysokości koszenia kukurydzy ma także jakość kukurydzy oraz pogoda. Jeżeli roślina dobrze wyrosła i ma dobrze wykształconą kolbę, hodowcy mogą sobie pozwolić na wysokie cięcie. Jeżeli jednak kukurydza jest słaba, a tak często dzieje się na skutek długotrwałej suszy, trzeba ją kosić możliwe jak najniżej, aby zwiększyć jej plon, niestety kosztem jakości. Tutaj hodowcy sami muszą znaleźć złoty środek.
Na wysokość cięcia wpływają także warunki panujące podczas zbioru. Jeżeli deszcz zmył ziemię z roślin, a gleba nie jest nadmiernie mokra, to kosząc nawet na wysokości 15-20 cm, unikniemy zwożenia do silosu dużej ilości zanieczyszczeń mineralnych. Jednak należy pamiętać, że tak niska wysokość może negatywnie wpływać na zawartość próchnicy w glebie. W tym przypadku wraz z plonem wywozimy z pola duże ilości materii organicznej, której nie zrównoważy w pełni nawet wysokie nawożenie obornikiem.
Zdaniem ekspertów, można wysoko ciąć kukurydzę, kiedy jest dobrze wyrośnięta i ma dobrze uziarnione kolby. Należy jednak pamiętać, że przy wysokim koszeniu kukurydzy konieczny jest zabieg rozdrobnienia ścierniska przed orką zimową.
Przede wszystkim pamiętajmy, że kukurydzę przeznaczoną na kiszonkę należy zawsze zbierać powyżej poziomu zanieczyszczeń, które najczęściej sięgają wysokości 12-15 cm od ziemi. Jeżeli deszcz zmyje ziemię z roślin, to koszenie nawet na wysokości 15-20 cm od ziemi zabezpiecza przed nadmiernym zabrudzeniem sieczki. Zazwyczaj jako optymalną wysokość koszenia wskazuje się 15-20 cm nad ziemią. Pozwala to na uzyskanie surowca dobrej jakości i jednocześnie nie jest na tyle niskie by zachodziło niebezpieczeństwo zabrudzenia ziemią w trakcie zbioru. Jeśli rośliny są zasuszone, a zawartość suchej masy jest duża - warto podnieść heder wyżej.
źródła:
Jaworski A. - Mechanizacja uprawy kukurydzy paszowej - Karniowice 2012
Uprawa kukurydzy - poradnik. KWS
Porady prof. dr hab. Józefa Adamczyka - HR Smolice
Stachowicz T. - Uprawa kukurydzy metodami ekologicznymi, Radom 2018
Redakcja KalendarzRolnikow.pl
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|