KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich

Opublikowano 08.11.2017 r.
Niekorzystne zjawiska atmosferyczne oraz liczne anomalie pogodowe to codzienność polskich rolników. Skutki tych zjawisk są przyczyną strat w uprawach i zwierzętach, co przekłada się na straty finansowe gospodarstw rolnych. Warto więc zadbać o ubezpieczenie upraw oraz zwierząt gospodarskich.   

Na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich budżet państwa dopłaca do składek producentów rolnych, którzy zawierają umowy ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia skutków następujących zdarzeń losowych w rolnictwie:

  • w przypadku produkcji roślinnej (upraw ‒ zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych) od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków przezimowania lub przymrozków wiosennych,
  • w przypadku produkcji zwierzęcej (bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń) od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny i uboju z konieczności.

Przepisy dopuszczają możliwość ubezpieczania upraw rolnych i zwierząt gospodarskich od wszystkich wymienionych w ustawie rodzajów ryzyka lub tylko wybranych, np. występujących najczęściej na danym obszarze. Poziom dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich na 2017 rok wynosi 65% składki do 1 ha upraw rolnych i 65% składki do 1 sztuki zwierzęcia gospodarskiego.

65 procent składki

Dopłaty z budżetu państwa do składek ubezpieczenia przysługują producentom rolnym w wysokości: 65% składki z tytułu ubezpieczenia upraw, jeżeli określone przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe ubezpieczenia upraw od wszystkich rodzajów ryzyka nie przekraczają:
− 9% sumy ubezpieczenia, 
− 12% sumy ubezpieczenia upraw w przypadku, gdy uprawy prowadzone są na użytkach klasy V, 
− 15% sumy ubezpieczenia upraw w przypadku gdy uprawy prowadzone są na użytkach klasy VI (w przypadku, gdy na działce ewidencyjnej jest kilka klas, przyjmuje się taryfę dla klasy gruntów o największym udziale procentowym w powierzchni działki, na podstawie oświadczenia producenta),
- do 65% składki z tytułu ubezpieczenia zwierząt, jeżeli stawki taryfowe ubezpieczenia od wszystkich rodzajów ryzyka nie przekraczają 0,5% sumy ubezpieczenia (w przypadku przekroczenia tej stawki dopłata nie będzie przysługiwać).

Pojedynczo i w pakiecie

W 2017 roku producenci rolni mają możliwość ubezpieczenia upraw rolnych w ramach pakietu, jednego, kilku wybranych rodzajów ryzyka lub pełnego pakietu 10 ryzyk i skorzystania z dopłaty do składki z budżetu państwa w maksymalnej wysokości tj. 65%.

W przypadku określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia przekraczających odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia upraw, z wyłączeniem upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, od pełnego pakietu ryzyk (10 rodzajów ryzyka), dopłaty do tych stawek będą pomniejszane proporcjonalnie do procentu ich podwyższenia, bez uwzględniania tutaj stawek taryfowych dla ryzyka suszy i ujemnych skutków przezimowania.

Więcej, czyli mniej

W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia obejmującej swoim zakresem jeden rodzaj ryzyka albo kilka wybranych przez producenta rolnego rodzajów ryzyka, dopłaty do składek ubezpieczenia będą przysługiwały w wysokości do 65% składki, jeżeli określone przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe ubezpieczenia od jednego lub łącznie kilku rodzajów ryzyka nie przekroczą stawek taryfowych w wysokości odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia. Jeżeli oferowane przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe przekroczą wysokości 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia, z wyłączeniem upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, dopłaty będą proporcjonalnie pomniejszane o wysokość tego przekroczenia, przy zachowaniu zasady nieuwzględniania w wyliczeniach stawek taryfowych dla ryzyka suszy i ujemnych skutków przezimowania. 

Drzewa, krzewy i truskawki

Natomiast w przypadku umów ubezpieczenia upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, niezależnie od liczby ubezpieczanych rodzajów ryzyka, po przekroczeniu stawek taryfowych, dopłata do składki będzie przysługiwała do 65% składki do stawek taryfowych, odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia. Pozostałą część składki zapłaci rolnik.

Osobno dla każdej uprawy

Producent rolny ustala z zakładem ubezpieczeń w umowie sumy ubezpieczenia odrębnie dla każdej uprawy rolnej i każdego zwierzęcia gospodarskiego. Nie mogą one przekroczyć maksymalnych sum ubezpieczenia określonych przez ministra rolnictwa.
Minister rolnictwa określa co roku, w terminie do 30 listopada, w drodze rozporządzenia, maksymalne sumy ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na następny rok, mając na względzie powierzchnię upraw, liczbę zwierząt przewidzianą do objęcia ubezpieczeniem w następnym roku, a także założenia do ustawy budżetowej.

Tylko plon główny

Ubezpieczenie upraw obejmuje rośliny uprawiane w plonie głównym i ubezpieczony jest tylko plon główny. Ubezpieczenie jest zawierane na okres 12 miesięcy.  Odszkodowanie za szkody może być pomniejszone o nie więcej, niż 10% wartości tych szkód (jest to wkład własny rolnika). 

W ubezpieczeniu upraw zakład ubezpieczeń odpowiada za szkody spowodowane przez:

  • huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne, jeżeli szkody w plonie głównym wyniosą co najmniej 10%,
  • suszę, jeżeli szkody w plonie głównym wyniosą co najmniej 25%. 

Pakiet wiosenny i jesienny

Rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, ma obowiązek ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw, chociaż od jednego lub wybranych rodzajów ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez powódź, grad, suszę, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne. Często zakłady ubezpieczeniowe proponują pakiety związane z porą roku, np. pakiet wiosenny, który obejmuje ryzyka ‒ grad i przymrozki wiosenne lub pakiet jesienny (grad, przymrozki wiosenne i ujemne skutki przezimowania). 

Umowa obowiązkowa

Rolnik ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia z wybranym zakładem ubezpieczeń, który zawarł z ministrem rolnictwa umowę w sprawie dopłat, albo innym wykonującym działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych, od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez powódź, grad, suszę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne. 
Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych, w okresie 12 miesięcy, ubezpieczy co najmniej 50% powierzchni upraw wymienionych w ustawie.

Kara za brak ubezpieczenia

Rolnik, który nie spełni obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, w postaci ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw, będzie musiał zapłacić za niespełnienie tego obowiązku. Wysokość opłaty obowiązującej w każdym roku kalendarzowym, stanowić będzie równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli. 

Opłata za brak umowy obowiązkowego ubezpieczenia będzie wnoszona na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika. Sankcje nie będą stosowane w przypadku, gdy rolnik nie zawrze umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem rolnictwa umowy w sprawie dopłat, w szczególności z powodu zaoferowania ubezpieczenia w stawkach taryfowych przekraczających 6% sumy ubezpieczenia.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zawarł  umowy w sprawie stosowania w 2017 r. dopłat ze środków budżetu państwa do składek ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich z pięcioma zakładami ubezpieczeń: 

  • Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń S.A. z siedzibą w Warszawie, 
  • Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych TUW z siedzibą w Warszawie, 
  • Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Poznaniu, 
  • Pocztowym Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Warszawie
  • InterRisk Towarzystwem Ubezpieczeń SA Vienna Insurance Group z siedzibą w Warszawie.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1857/2006, w przypadku braku umowy ubezpieczenia w dniu wystąpienia szkód, spowodowanych niekorzystnym zjawiskiem atmosferycznym, obejmującej ochroną co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich, wszelka pomoc ze środków publicznych udzielana poszkodowanym producentom rolnym będzie pomniejszona o połowę.

Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia upraw, rozpoczyna się w przypadku ubezpieczenia tych upraw od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez:

  • powódź i suszę, grad i przymrozki wiosenne – po upływie 14 dni od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego;
  • ujemne skutki przezimowania – od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z tym, że powinna być ona zawarta do 1 grudnia.

Źródła:
Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich 
(Dz. U. z 2016 r. poz. 792, z póź. zm.).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2017 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1937). 
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na 2017 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1936).
www.minrol.gov.pl 

kontakt1.jpg
Ewa Karpińska
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO