Jak stosować nawozy organiczne i mineralne?

Głównym źródłem składników pokarmowych dla roślin są nawozy organiczne i mineralne oraz zapasy glebowe. Zadaniem nawożenia jest wyprodukowanie płodów rolnych o wysokiej wartości użytkowej przy zachowaniu optymalnych właściwości środowiska glebowego. Stan taki można osiągnąć stosując odpowiednie nawożenie organiczne i mineralne. Należy pamiętać, że dawki nawozów powinny być dostosowane do wymagań pokarmowych roślin przy uwzględnieniu utrzymania wysokiej żyzności gleb – jest to tzw. nawożenie zrównoważone.

Ważne są proporcje

Aby uniknąć błędów w okresie dokarmiania roślin, trzeba stosować nawożenie mineralne i organiczne we właściwych proporcjach dostosowanych do gatunków i odmian roślin uprawnych. Zaleca się układanie planów nawożenia na podstawie wyników badań zasobności gleb w podstawowe składniki pokarmowe.

Dokarmianie roślin jest skuteczne, jeśli utrzymujemy odpowiedni odczyn gleby, który zapewnia dobre wykorzystanie nawozów. Ważna jest też staranność wykonania pozostałych zabiegów agrotechnicznych, na przykład, technika rozsiewania i przykrywania nawozów.

Określając potrzeby pokarmowe roślin unikniemy tworzenia się niepotrzebnych rezerw nawozów w glebie. Nieracjonalne ich stosowanie, a przede wszystkim wysiewanie ich dużych dawek prowadzi do zaburzenia równowagi środowiska glebowego. A to z kolei grozi skażeniem nie tylko gleby, ale też roślin i wód oraz pogorszeniem cech jakościowych plonu, a nawet jego obniżeniem. Ma to swój wymiar ekonomiczny, ponieważ producent rolny ponosząc większe koszty związane z uprawą roślin otrzymuje niższy plon.

Racjonalna gospodarka

W nawożeniu zrównoważonym oprócz zapotrzebowania roślin w składniki pokarmowe bierze się pod uwagę formę nawozu, warunki glebowe i pogodowe oraz optymalne terminy stosowania i sposób ich aplikacji. Racjonalna gospodarka składnikami pokarmowymi ogranicza do minimum wymywanie składników pokarmowych przez opady atmosferyczne oraz straty gazowych form azotu.

Prawidłowe dokarmianie jest bardzo ważnym czynnikiem decydującym nie tylko o uzyskaniu wysokiego, ale także wartościowego biologicznie plonu.

Przy optymalnej zawartości składników w glebie, nadmiar jednego z nich może spowodować upośledzenie pobierania i niedobór innych – jest to tak zwany antagonizm jonów. Doskonałym przykładem jest silny antagonizm potasu i magnezu. Przy nadmiernym nawożeniu potasowym rośliny nie są w stanie pobrać potrzebnej im ilości magnezu, a przemieszczanie się tego pierwiastka w roślinie jest zablokowane. Zbyt duże dawki fosforu mogą spowodować wystąpienie objawów niedoboru cynku i żelaza. Ograniczone pobieranie żelaza może być spowodowane zbyt wysokim stężeniem cynku, manganu lub miedzi. W glebie silnie przenawożonej może nastąpić bardzo niekorzystne zjawisko za wysokiego stężenia soli tzw. zasolenie gleby. Występuje wtedy niekorzystny układ w glebie, który prowadzi do ograniczenia pobierania wody przez rośliny (susza fizjologiczna). Liście roślin uszkodzonych z powodu zasolenia gleby przybierają początkowo niebieskozielony kolor, potem brunatnieją i od brzegów blaszki liściowej zasychają. Przewapnowanie (mało prawdopodobne), czyli doprowadzenie gleby do odczynu zasadowego, prowadzi do przesuszenia gleb lekkich oraz powoduje przejście niektórych składników w formy nieprzyswajalne dla roślin (np. bor, żelazo, fosfor, mangan).

Najbardziej pożądane jest nawożenie, które dostarczy optymalnie ilościowo i jakościowo składniki pokarmowe roślinom i wzbogaci glebę w substancję organiczną. W nawożeniu zrównoważonym oprócz zapotrzebowania roślin w składniki pokarmowe bierze się pod uwagę formę nawozu, warunki glebowe i pogodowe oraz terminy stosowania i sposób ich aplikacji.

Dostarczenie roślinom składników pokarmowych w odpowiednich ilościach, terminach i we właściwej formie zaowocuje wyższym i jakościowo lepszym plonem. 

Marek Langowski Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Orodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach  Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj