Kalkulacje rolnicze: pszenżyto ozime
Produkujemy ponad 5 mln ton tego zboża rocznie. Za nami są Niemcy oraz Białorusini, jednak te państwa produkują już znacznie mniej, bo około 3 mln ton w roku. Łączna światowa produkcja pszenżyta wynosi około 17 mln ton.
O dmiany pszenżyta hodowli polskiej są uważane za najwydajniejsze na świecie i stanowią 70–80% powierzchni upraw tego zboża na świecie. Pszenżyto, które łączy w sobie cechy pszenicy i żyta ma w Polsce bardzo duże znaczenie gospodarcze. Jest przede wszystkim surowcem paszowym wykorzystywanym głównie w gospodarstwach zajmujących się produkcją trzody chlewnej, bydła i drobiu. Pszenżyto charakteryzuje się wysokim potencjałem plonowania, dobrą zdrowotnością i wartością pokarmową ziarna. Uprawia się je na stanowiskach słabszych niż dla pszenicy, a trochę lepszych niż dla żyta. Jest jednak dość wrażliwe na terminy wysiewu. Krzewi się przede wszystkim jesienią i z tego powodu fundamentalne znaczenie dla uzyskania wysokiego plonu, ma zachowanie optymalnych terminów siewu, które we wschodniej części Polski przypadają między 5–20 września, w Polsce centralnej w okolicach 15–20 września, a na zachodzie Polski od 20 września nawet do 10 października. Pszenżyto ozime jest zbożem o dość dużych wymaganiach wodnych i reaguje spadkiem plonu w latach o mniejszej ilości opadów, szczególnie na glebach lżejszych. Największe zapotrzebowanie na wodę występuje od fazy krzewienia, poprzez fazę strzelania w źdźbło, do kłoszenia się. Natomiast nadmiar wody w okresie formowania i dojrzewania ziarna sprzyja rozwojowi chorób grzybowych i porastaniu ziarna.
O regionalnym zróżnicowaniu produkcji pszenżyta w Polsce decydują przede wszystkim warunki strukturalno-
organizacyjne. Struktura obszarowa w zachodniej i północnej części kraju jest zdecydowanie lepsza niż w części wschodniej, co znajduje odzwierciedlenie w wyższych plonach pszenżyta. Intensywność gospodarowania i poziom kultury rolnej wiąże się z wielkością uzyskiwanych plonów pszenżyta. Największy udział w krajowej produkcji pszenżyta mają Wielkopolska i Kujawy oraz centralna i wschodnia część Polski. Wielkość produkcji pszenżyta w regionach związana jest z intensyfikacją produkcji zwierzęcej. Ceny pszenżyta na krajowych targowiskach od początku sezonu 2018/2019 maleją. W listopadzie 2018 r. średnia targowiskowa cena pszenżyta wynosiła 720 zł/t i była wyższa o 20–21% w odniesieniu do notowań z listopada 2019 roku. Poniższa tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha pszenżyta ozimego według cen brutto ziarna i środków do produkcji z marca 2019 r. opracowaną na podstawie wydawnictwa „Kalkulacje Rolnicze”. Założenia metodyczne do kalkulacji znajdują się na stronie www.kpodr.pl.
Grażyna Mikołajewska
Artykuł opracowany we współpracy z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|