KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Jak wytworzyć kompost?

Opublikowano 23.01.2020 r.
Wraz z początkiem nowego roku przyjrzyjmy się nieco bliżej tematowi związanemu z kompostowaniem materii roślinnej z naszych ogrodów. Dzięki prawidłowemu kompostowaniu zyskamy cenny darmowy nawóz, który wzbogaci materię organiczną i który możemy stosować w całym okresie wegetacyjnym.

DOBÓR ODPOWIEDNIEGO MIEJSCA

Niezależnie od materiału, z którego ma być zrobiony bądź zakupiony nasz kompostownik, warto zastanowić się, gdzie go umieścimy. Przy wyborze odpowiedniego miejsca należy wziąć pod uwagę kilka kluczowych aspektów. Ważne, aby miejsce posadowienia kompostownika było przewiewne, o średnim nasłonecznieniu i zlokalizowane tak, aby nie przeszkadzało sąsiadom, a jednocześnie umożliwiało swobodne prowadzenie prac pielęgnacyjnych podczas całego sezonu wegetacyjnego roślin.

BUDOWA KOMPOSTOWNIKA

Możemy własnoręcznie stworzyć kompostownik z materiałów ogólnodostępnych w gospodarstwie lub kupić gotowy pojemnik, wykonany z drewna czy tworzywa sztucznego. Jeżeli postanowimy wykorzystać do tego celu materiały własne, to najlepiej sprawdzą się deski, palety, drewniane paliki, siatka i czarna folia. Najpierw jednak w miejscu przeznaczonym na kompostownik wyrównujemy podłoże. Ogólnie przyjmuje się, że kompostownik nie powinien być wyższy niż 100-150 cm. Możemy umieścić go na równi z podłożem lub poniżej na głębokości 40-50 cm. Na dnie wykładamy siatkę w celu zapobieżenia przedostawania się gryzoni z gleby. Deski, paliki lub inne materiały układamy tak, by zachować między nimi odstępy. Taka technika umożliwi przewiew i „zatrzymywanie” się resztek roślinnych na palikach. Inny sposób polega na wbiciu czterech palików drewnianych w podłoże, a następnie przyczepieniu do trzech ścian siatki. Czwartą ścianę tworzymy z desek, które dokładamy wraz ze wzrostem ilości materii roślinnej w kompostowniku.

UKŁADANIE PRYZMY

Sposób układania pryzmy kompostowej nie jest przypadkowy. Do prawidłowego kompostowania niezbędna jest cyrkulacja powietrza. Unikamy również jednorodnego tworzenia pryzmy (np. tylko ze skoszonej trawy), a także ubijania, bo prowokujemy tym gnicie materiału wsadowego. Na dnie pojemnika umieszczamy kilkucentymetrową warstwę torfu lub starego kompostu, aby zaszczepić mikroorganizmami nowo powstającą pryzmę. Następnie układamy naprzemiennie grubsze i cieńsze gałązki czy łęty, by umożliwić dostęp i przewiew świeżego powietrza od podstawy pryzmy. Kolejno układamy ok. 20 cm warstwę materiału organicznego (trawy, resztek roślinnych). Możemy również wrzucać odpadki z gospodarstwa domowego, z wyjątkiem skórek cytrusów, które hamują proces kompostowania i zabijają pożyteczne mikroorganizmy. Unikajmy dodawania surowego mięsa i kości – tłuszcze opóźniają cały proces, a w dodatku przyciągają szczury. Następnie dodajemy ok. 5 cm warstwę ziemi ogrodowej. Całość pryzmy okrywamy torfem, korą lub słomą. Na wierzchu tworzymy mały dołek, aby mogła gromadzić się woda opadowa. Przed zimą warto okryć całą pryzmę materiałami typu słoma czy liście. Pozwoli to utrzymać dodatnią temperaturę wewnątrz pryzmy, przez co nie zostaną zahamowane procesy kompostowania.

JAK PRZYSPIESZYĆ KOMPOSTOWANIE?

Istnieje kilka sposobów na przyspieszanie procesu kompostowania, np.:

  • użycie czarnej folii, którą oprócz siatki mocujemy do palików (można to zrobić już na etapie budowy kompostownika),
  • zastosowanie tzw. termokompostowników, wykonanych z tworzywa sztucznego,
  • wykorzystanie preparatów z pożytecznymi mikroorganizmami. Bakterie tlenowe i enzymy (EM) przyspieszają proces rozkładu w warunkach tlenowych. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy wrzucimy do kompostownika resztki roślin czy chwasty z nasionami. EM-y, oprócz resztek roślinnych, rozłożą też nasiona chwastów do tego stopnia, że nie skiełkują po zastosowaniu kompostu jako nawozu organicznego w ogrodzie.
  • zastosowanie dżdżownic, (które uprzednio zebraliśmy w ogrodzie) lub dżdżownic kalifornijskich. Jak je przyciągnąć? Wystarczy wrzucić do kompostownika słodkie owoce. Praca dżdżownic polega na drążeniu kanałów wzdłuż pryzmy, co ułatwia dostęp tlenu i tym samym przyspiesza kompostowanie. Dżdżownice żywią się przede wszystkim obumarłymi resztkami roślin, dlatego też ograniczają przebieg procesów beztlenowych takich jak gnicie. Kompost przerobiony z udziałem dżdżownic jest źródłem kwasów humusowych, które stymulują wzrost roślin.
  • wykorzystanie preparatów biodynamicznych na bazie ziół (np. mniszka lekarskiego, rumianku, krwawnika pospolitego).

Te sposoby pozwolą w łatwy sposób przygotować zasobny w materię organiczną kompost, który możemy wykorzystywać przez cały rok podczas prac pielęgnacyjnych jako źródło makro- i mikroelementów biodostępnych dla roślin. Także do dzieła!

kontakt1.jpg
Tomasz Mrowiec 
Artykuł opublikowany we współpracy ze specjalistami ze Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO