KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

WYSZUKIWARKA

Kwalifikacje operatorów wózków jezdniowych podnośnikowych

Opublikowano 15.03.2020 r.
Zachodzące w ostatnim okresie zmiany w przepisach dotyczących kwalifikacji operatorów wózków jezdniowych podnośnikowych powodują, że naprawdę można się pogubić. W dodatku na niektórych stronach internetowych umieszczone są nieaktualne przepisy. Mając to na uwadze, przedstawię najważniejsze informacje na temat kwalifikacji i uprawnień osób, które mogą zostać dopuszczone do obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych. 

Na początek przedstawię oficjalną definicję wózka jezdniowego podnośnikowego z mechanicznym napędem podnoszenia. Jest to wózek z przymocowaną platformą, widłami lub innymi urządzeniami do manipulowania ładunkami, przystosowany do podnoszenia ładunku spaletyzowanego lub nie, na wysokość umożliwiającą składowanie i pobieranie ładunku, a także układanie w gniazdach i podejmowanie z gniazd. W związku z powyższym wózki, które nie posiadają mechanizmu podnoszenia (wózki unoszące, pchające, ciągnikowe) nie podlegają przepisom o dozorze technicznym. Przez napęd mechaniczny należy rozumieć wszelkie rodzaje napędu (spalinowy, elektryczny, hydrauliczny) nie wymagające bezpośredniego działania siły mięśni ludzkich podczas wykonywania czynności podnoszenia ładunku. Nazwa potoczna: wózek widłowy. Wszystkie wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia podlegają dozorowi technicznemu.

Celem wydania nowelizacji przepisów jest rozwiązanie niejasności w obszarze wymagań, jakie powinni spełniać operatorzy do obsługi wózków jezdniowych z napędem silnikowym.

Przepisy te:
- znoszą imienne zezwolenia na wózki widłowe wydane przez pracodawców,
- wprowadzają terminowość imiennych zezwoleń, czyli okresy przejściowe, w zależności od daty wystawienia zezwoleń, 
- ujednolicają kwalifikacje do obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia,
- wprowadzają terminowość uprawnień kwalifikacyjnych UDT,
- zmieniają kategorie uprawnień na wózki.

Zniesienie imiennych zezwoleń

Imienne zezwolenia na prowadzenie wózków wydawane przez pracodawców zostały całkowicie wykluczone po dniu 10.08.2018 r. Tak więc od tego dnia można zatrudnić operatora wózka tyko z zaświadczeniem kwalifikacyjnym Urząd Dozoru Technicznego (UDT).

Ustawodawca założył, że imienne zezwolenia będą wygasać stopniowo w czasie, a osoby dysponujące nimi chcąc w dalszym ciągu zachować prawo do kierowania wózkami będą zmuszone uzyskać zaświadczenie kwalifikacyjne wydane przez UDT.

Imienne zezwolenia wystawione przez pracodawców: 
- do dnia 31 grudnia 2004 r. – zachowają swoją ważność do dnia 31 grudnia 2023 r.,
- do dnia 31 grudnia 2014 r. – zachowają swoją ważność do dnia 31 grudnia 2026 r., 
- od dnia 1 stycznia 2015 r. – zachowają swoją ważność do dnia 31 grudnia 2027 r. 

Oznacza to, że od 1 stycznia 2028 r. wszyscy operatorzy wózków widłowych muszą mieć ujednolicone kwalifikacje.

Jak uzupełnić kwalifikacje niezbędne do obsługi wózków widłowych?

Osoby, które ukończyły kurs i otrzymały tylko zaświadczenie na druku MEN lub innym bądź plastikową legitymację wydaną przez daną firmę szkoleniową nie będącą zieloną legitymacją wydaną przez UDT, a które nadal będą chciały wykonywać zawód operatora wózków widłowych, będą musiały uzupełnić swoje kwalifikacje zdobywając świadectwo kwalifikacyjne do obsługi wózków widłowych wydawane przez UDT. W tym celu należy przystąpić do egzaminu przed państwową komisją, w skład której wchodzą przedstawiciele UDT. Pozytywny wynik z egzaminu oznacza zdobycie uprawnień. Opłata za egzamin na dzień ukazania się artykułu wynosiła 171,94 zł. Należy podkreślić, iż czas przeznaczony na zdanie egzaminu może być dość długi. Sam czas na złożenie wniosku zdanie egzaminu i otrzymanie zaświadczenia kwalifikacyjnego to minimum 3 miesiące. Pozostały czas przeznaczony na ewentualnie powtórki egzaminu. Należy to szczególnie uwzględnić przy kończącym się czasie ważności imiennych zezwoleń. Gdy minie okres ważności zezwoleń, a nie będziemy mieli zaświadczenia kwalifikacyjnego, nie będziemy mogli obsługiwać wózków widłowych. 

Obecnie egzamin składa się z części teoretycznej i praktycznej. Część teoretyczna to – test z 15 pytaniami, wymagana jest poprawna odpowiedź na 11 z nich. Przykładowe pytania na egzamin umieszczone są na stronie internetowej UDT – https://www.udt.gov.pl/kwalifikacje-osob. W części praktycznej sprawdzane są umiejętności manualne operatorów wózków. 

Ujednolicone kwalifikacje operatorów wózków

Operatorzy wózków widłowych, którzy posiadają wyłącznie imienne zezwolenia na pracę wydane przez pracodawcę, będą zobligowani do uzupełnienia swoich kwalifikacji poprzez zaliczenie egzaminu UDT. Pamiętajmy jednak, że w przypadku zmiany pracodawcy imienne zezwolenie automatycznie traci ważność. U nowego pracodawcy imiennego zezwolenia obecnie nie otrzymamy.

Według nowych regulacji do obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia mogą zostać dopuszczone osoby, które ukończyły 18 lat oraz posiadają:
- zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi wózków jezdniowych UDT uzyskane na podstawie przepisów w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych lub
- uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych lub książkę operatora maszyn roboczych z wpisem w zakresie obsługi wózków podnośnikowych.

Dodatkowe kwalifikacje

Operator wózka zasilanego gazem oraz osoba dokonująca wymiany butli z gazem w tych wózkach muszą zostać jeszcze dodatkowo przeszkoleni   w zakresie bezpiecznego użytkowania butli, w tym także jej bezpiecznej wymiany. Zakres tematyki takiego szkolenia został określony w programie szkolenia dla operatorów wózków zasilanych gazem. 

Terminowość uprawnień UDT

Pamiętajmy jednak, że od 1 czerwca 2019 r. zaświadczenia kwalifikacyjne przestały mieć charakter bezterminowy, co jest wynikiem ustawy o zmianie ustawy o dozorze technicznym. 

Uprawnienia UDT na wózki widłowe wydane przed dniem 1.06.2019 r. (jako bezterminowe) będą ważne 5 lat (liczone od 1 stycznia 2019 r.) bez względu na kategorię. Uprawnienia UDT na wózki widłowe wydane po 1 czerwca 2019 r. zachowują ważność przez okres odnotowany na zaświadczeniu kwalifikacyjnym. W celu dalszego posługiwania się nimi, przed upływem końca tego czasu, będzie należało złożyć wniosek o przedłużenie uprawnień (min. 3 miesiące wstecz).

Zmiana kategorii uprawnień UDT

Zmienia się również kategorie uprawnień na wózki. Zamiast dotychczasowych klasyfikacji I WJO, II WJO, III WJO będą dwie:
- wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem – zaświadczenia są wydawane na okres 10 lat. Potocznie mówiąc to kategoria niższa odpowiednio dla wózków podnośnikowych,
- wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem oraz wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem (uprawnia również do obsługi wszystkich pozostałych wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia) – zaświadczenia są wydawane na okres 5 lat.

Potocznie mówiąc to kategoria wyższa, odpowiednio dla wózków podnośnikowych specjalizowanych.

Do czasu zakończenia procesu zmian, spotykać się będziemy ze „starą” klasyfikacją:
III WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane;
II WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych (do tej kategorii zaliczają się wózki jezdniowe (widłowe));
I WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z podaniem rodzaju wózka specjalizowanego: 
- z operatorem podnoszonym z ładunkiem,
- z wysięgnikiem.

Przedłużenie uprawnień będzie odbywało się na wniosek operatora wózka widłowego, ale będzie bezpłatne. Pisemny wniosek o przedłużenie zaświadczenia będzie należało złożyć minimum 3 miesiące przed upływem ważności uprawnień. We wniosku należy zadeklarować (oświadczenie), iż przez minimum 3 lata (w okresie ostatnich 5 lat) pełniło się czynnie obowiązki operatora wózka widłowego.

Kwalifikacje konserwatorów wózków

W przypadku wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia wymagane jest prowadzenie konserwacji przez osoby posiadające zaświadczenia kwalifikacyjne uzyskane w trybie określonym w przepisach dotyczących trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych. Termin ważności uprawnień konserwatorskich, dla osób zajmujących się konserwacją wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia wynosi, po wprowadzonych zmianach, 5 lat.

Więcej na ten temat można przeczytać na stronie Internetowej Urzędu Dozoru Technicznego www.udt.gov.pl. Można stamtąd pobrać również wnioski o sprawdzenie kwalifikacji (na egzamin) i na przedłużenie okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego.

Pełnienie funkcji operatora wózka widłowego wymaga od operatora nie tylko konkretnych umiejętności, ale także (a może – przede wszystkim) posiadania aktualnych uprawnień UDT zezwalających na obsługę wózków jezdniowych podnośnikowych!

Źródło: https://udt.gov.pl

kontakt1.jpg
 
Artykuł opracowany we współpracy z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

POWIĄZANE TEMATY:wózki widłowe
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO