Renowacja pastwisk – kiedy siać trawę na łąkę w terminie wiosennym
Znaczenie renowacji pastwisk
Łąki to najtańsze źródło paszy objętościowej dla bydła i innych przeżuwaczy, stanowiącej podstawowy element diety tych zwierząt hodowlanych. W wyniku działania różnych czynników z czasem jakość plonów się jednak obniża. Wpływać na to może choćby kwestia nadmiaru lub niedoboru wody podczas wegetacji. Problemem są też bezśnieżne zimy w połączeniu z mrozami oraz letnie susze, a także brak możliwości wykonania pokosu w odpowiednim czasie. Bywa również, że pastwisko nie jest odpowiednio nawożone i pielęgnowane.
Skutek to oczywiście obniżona wydajność. To ubytki w zakresie różnorodności i wartości odżywczej otrzymywanej paszy. Na łące pojawiają się chwasty, szczególnie na niezadarnionych powierzchniach, a jednocześnie znikają gatunki traw i roślin motylkowych szczególnie cennych pod względem kaloryczności. Jakość paszy przekłada się zaś na efektywność hodowli oraz jej koszty. Z tych względów warto więc dbać o stan pastwiska.
W przypadku zaistnienia zjawiska degradacji łąki, konieczne jest podjęcie odpowiednich działań, które przeciwdziałają temu procesowi. Należy przeanalizować przyczyny oraz wyeliminować ewentualne błędy, np. zastosować inny rodzaj nawozu lub zadbać o właściwe stosunki wodne. Warto też wykonać podsiew traw, który jest skutecznym sposobem na poprawę kondycji runi łąkowej oraz przywrócenie użytkom zielonym pożądanych walorów.
Wiosenny podsiew traw na łąkach
Metoda podsiewu zdegradowanych użytków zielonych przynosi najlepsze efekty w tych miejscach, które zawierają stosunkowo niedużo wartościowych gatunków traw i roślin motylkowych. Sprawdza się także, gdy koniecznie jest uzupełnienie runi łąkowej o rośliny niezbędne pod kątem wartości odżywczej i jakości paszy – niezależnie od tego, czy łąka jest uprawiana na wypas czy w celu uzyskania kiszonki lub siana. Warto też zastosować tę metodę, gdy chwasty dwuliścienne oraz zioła zajmują więcej niż połowę powierzchni łąki. Co ważne, podsiew trawy zapewnia stosunkowo szybkie rezultaty.
Przed podsiewem może okazać się konieczne wykonanie dodatkowych prac, dzięki którym nowe gatunki będą w stanie poradzić sobie ze starymi. Jeśli niezbędne jest zniszczenie starej darni (na przykład ze względu na duże zachwaszczenie), istnieją dwa sposoby działania. Pierwszy wiąże się z wykorzystaniem środków chemicznych (herbicydów totalnych lub selektywnych). Oznacza on jednak konieczność stosowania karencji, a siew trawy można przeprowadzić wówczas co najmniej po upłynięciu 10 dni od oprysków. Druga opcja to metody mechaniczne, np. wykorzystanie ciężkiej brony, brony zębatej, brony talerzowej, etc. Warto to zrobić na około tydzień przez zasiewem. Obie metody pozwalają osłabić darń, obniżając poziom konkurencyjności ze strony starych roślin wobec nowo wysiewanych gatunków. Warto podkreślić, że podsiew na nienaruszoną darń zieloną sprawi, że nasiona nie trafią do gleby i nie wzejdą.
Kluczowa jest też odpowiedź na pytanie, kiedy siać trawę na pastwisko. Termin podsiewu zależy od wielu czynników – choćby od jakości i charakteru podłoża, a także zastosowanej mieszanki traw. Przyjmuje się jednak, że najbardziej optymalna jest wczesna wiosna – od marca do maja. Jako dobry moment na podsiew uznaje się już pierwszą dekadę kwietnia dla stanowisk suchych. W rejonach podmokłych siew lepiej przeprowadzać później – w pierwszej połowie maja. Siew trawy można też przeprowadzić po pierwszym koszeniu łąki. Dużo zależy jednak od stosunków wodnych. Zimy suche, bez opadów mogą wpływać na wegetację traw i jakość ich wzrostu. Susza może wymuszać przesunięcie terminu podsiewu lub wykorzystanie innych mieszanek traw.
Mieszanki traw na pastwiska i łąki
Do podsiewu służą wielogatunkowe mieszkanki traw. Do ich wytworzenia stosuje się takie rośliny jak m.in.: tymotka, koniczyna biała (szczególnie dobra na pastwiska), koniczyna białoróżowa, koniczyna czerwona, kostrzewa łąkowa, komonica zwyczajna, kupkówka, lucerna, rajgras wyniosły, tymotka, życica trwała, życica wielokwiatowa, życica westerwoldzka. Ich zadaniem jest wzbogacenie runi łąkowej, by uzyskiwana pasza była bardziej wartościowa i miała lepsze walory odżywcze. Czasem zamiast mieszanek wielogatunkowych można zastosować mieszankę tylko jednego gatunku trawy i jednego gatunku rośliny motylkowej. Miewają one jednak niższe plony i zapewniają mniejszą bioróżnorodność.
Dobór odpowiedniej mieszanki ma duże znaczenie ze względu na oczekiwany efekt. Mieszanka na pastwiska będzie miała inny skład niż mieszanka na użytki kośne. Na tych pierwszych dobrze sprawdzi się życica trwała (na pastwiskach preferuje się trawy niskie, średnie i koniczyny). Na tych drugich warto wykorzystać kostrzewę łąkową (generalne mieszanka powinna tu zawierać więcej traw wysokich i średnich oraz bobowatych). Istotny jest też dobór mieszanki ze względu na warunki gruntowe i wymagania wodne roślin. Na suchym terenie dobrze radzi sobie na przykład stokłosa bezostna, kupkówka czy rajgras wyniosły. Z kolei w terenie podmokłym warto wysiać tymotkę, życicę trwałą lub kostrzewę łąkową. Znaczenie ma też rodzaj gleby, np. na glebach torfowych zaleca się wykonywanie podsiewu tylko wiosną, jako że w terminie zimowym użytki te są zalewane i niektóre gatunki traw nie mają szansy tam się dobrze rozwinąć.
Zakłada się, że do realizacji podsiewu potrzebne jest przynajmniej 25-30 kg mieszanki na hektar, choć dokładna wartość zależy od składu materiału siewnego i zaleceń producenta. Nasiona trawy łąkowej w Centrali Nasiennej Pietrzak mają normę wysiewu na poziomie 35-40 kg na hektar. W tym wypadku mowa o mieszance odznaczającej się intensywnym i silnym wzrostem, która sprawdza się nawet w trudnych warunkach. W przypadku tego producenta taka norma wysiewu dotyczy także mieszanki kośno-pastwiskowej, mieszanki pastwiskowej na tereny suche, mieszanki kośnej PLUS (więcej na temat mieszanek traw Centrali Nasiennej Pietrzak można dowiedzieć się na stronie producenta: www.cnpietrzak.pl). Warto podkreślić, że po podsiewie koniecznie trzeba łąkę zwałować, by nasiona mogły szybciej wykiełkować i miały lepszy kontakt z podłożem.
Metoda podsiewu jest jednym z najtańszych sposobów renowacji pastwisk i łąk. Jako że są one znakomitym źródłem wysokowartościowej paszy, warto zadbać o ich kondycję florystyczną. To podnosi efektywność hodowli, obniża koszty i zapewnia zwierzętom dostateczną ilość pożywienia. Dlatego tak ważna jest właściwa pielęgnacja łąk oraz pastwisk.
Artykuł opracowany we współpracy z cnpietrzak.pl Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj |