Dokarm kukurydzę cynkiem i borem

W nowoczesnej agrotechnice nawożenie mikroelementami to element zapewniający wysokie i stabilne plonowanie, ponieważ – mimo że pobierane w małych ilościach – mają ogromne znaczenie dla sprawnego wykorzystania azotu, fosforu oraz potasu. Przy uzupełnianiu nawożenia kukurydzy mikroelementami najpotrzebniejsze są cynk i bor, mniej mangan, żelazo, miedź i molibden. Dlatego szczególnie dwa pierwsze pierwiastki (Zn, B) należy profilaktycznie dostarczyć roślinom.

Pozostałe powinny być stosowane w przypadku ich niskiej dostępności z gleby.

Cynk ma udział we wszystkich głównych funkcjach w roślinie. Pełni zasadniczą rolę w przemianie materii i bierze czynny udział w procesach enzymatycznych i syntezie białek. Dlatego, aby rośliny wysoko plonowały, potrzebne jest odpowiednie odżywienie roślin tym składnikiem. Należy zadbać o to od samego początku wegetacji, ponieważ pierwiastek ten we wczesnych fazach rozwoju kukurydzy poprawia pobieranie azotu, co przekłada się na wzrost liczby ziarniaków w kolbie. Ma także pozytywny wpływ na zwiększenie ich masy. Stymuluje rozwój systemu korzeniowego, dzięki czemu roślina efektywniej pobiera wodę i składniki mineralne – ma to szczególne znaczenie w warunkach stresowych, zwiększa się odporność na suszę. Liście zachowają dłużej zielony kolor i poprawiają się parametry jakościowe kukurydzy z przeznaczeniem na kiszonkę.

Niedobór cynku u kukurydzy objawia się w następujący sposób:
• szerokie, biało przebarwione pasma po obu stronach nerwu środkowego, zaczynające się od nasady liścia, lecz nie sięgające do wierzchołka, nerw środkowy i krawędzie liścia pozostają zielone
• zmniejszona powierzchnia liści jasnozielone przebarwienia między nerwami, chlorozy punktowe lub podłużne
• karłowacenie rośliny w wyniku skrócenia międzywęźli
• zaburzenia w rozwoju generatywnym, opóźnia się termin wyrzucania wiech i kwitnienia
• białawoszarawe zabarwienie ziarniaków.

Przyczyną niedoboru cynku u roślin są: niedostateczna jego zawartość w glebie oraz jej zasadowy odczyn (pH powyżej 7,2). Wraz ze wzrostem pH gleby zmniejsza się ilość tego pierwiastka w formach dostępnych dla roślin. Takie warunki mogą mieć miejsce wkrótce po zastosowaniu dużych dawek wapna nawozowego.

Braki mogą pojawić się także w uprawach na glebach piaszczystych, torfowych, o dużej zawartości materii organicznej, z dużą ilością resztek roślinnych. Na zbyt niską zawartość cynku w roślinach mogą mieć wpływ także niskie temperatury. Praktycznie przez cały maj takie były i dodatkowo występowały przymrozki. Brak wody w glebie także jest niekorzystny, ponieważ powoduje spowolnienie przemieszczania się jonów cynku i ich słabe pobieranie. Niekorzystne dla dostępności cynku są jednorazowe dawki nawozów fosforowych, szczególnie na glebach lekkich, a także nadmierne nawożenie azotem.

Bardzo ważnym mikroskładnikiem w nawożeniu kukurydzy jest także bor, którego brakuje w większości gleb w Polsce (ok. 80%). Jego braki mogą objawiać się zwłaszcza w glebach świeżo zwapnowanych, lekkich oraz przy deficycie wody. Występują także podczas intensywnego nawożenia mineralnego makroskładnikami oraz przy pH powyżej 6,5. Bor jest niezbędny dla roślin kukurydzy, korzystnie wpływa, m.in., na ilość zawiązanych ziarniaków w kolbie. Skutkiem zbyt małej jego ilości jest znaczny spadek plonu, ze względu na zmniejszoną ilość ziaren w kolbie.

Niedobór boru objawia się:
• skróceniem międzywęźli
• deformacją kolb
• małą ilością ziaren o różnej wielkości
• suchymi końcówkami kolb bez ziaren.

Mamy czerwiec, kukurydza jest w różnej fazie rozwojowej i różnej kondycji – siewy wykonywane były od drugiej dekady kwietnia do połowy maja, czasami później ze względu na przedplon. Szczególnie rośliny uszkodzone przez chłody i przymrozki powinny być dokarmione także cynkiem i borem.

Zapotrzebowanie kukurydzy na cynk to około 85 g/t ziarna i biomasy. Przy plonie 12 t pobranie tego składnika przekracza 1 kg/ha w ciągu okresu wegetacji. Jest to więc kluczowy mikroelement w uprawie kukurydzy. Najlepszą formą jego zastosowania są chelaty całkowicie rozpuszczalne w wodzie, dzięki czemu w całości dostępne dla roślin, np. ADOB® 2.0 Zn IDHA – 10%, Cropvit Zn zawierający 112 g Zn/l w postaci chelatu EDTA. Pierwszym terminem stosowania powinna być faza 4-6 liści kukurydzy, kiedy rozwija się system korzeniowy oraz tworzone są zawiązki kolby. Druga dawka to faza 6-8, maksymalnie 10 liści.

Bor (w formie soli) stosuje się przede wszystkim w sposób nalistny w podobnych stadiach rozwojowych, jak dokarmianie cynkiem. Dostarczona roślinom dawka w zależności od dostępności tego składnika z gleby powinna mieścić się w zakresie od 150 do 200 g B/ha, a zastosować można np. ADOB® Bor (płynny nawóz dolistny o zawartości boru 15%, z dodatkiem azotu), Solubor® DF (jednoskładnikowy nawóz borowy w postaci mikrogranulatu zawierający 17,5% B), CROPVIT B (koncentrat nawozowy boru w formie boroetanoloaminy).

Skuteczność dolistnego dokarmienia kukurydzy cynkiem i borem, możemy poprawić stosując łącznie z 2-procentowym roztworem mocznika.

Poza omówionymi już cynkiem i borem, warto zadbać o dostępność także pozostałych mikroelementów (Cu, Mn, Fe, Mo), których obecność stabilizuje poziom plonowania, niezależnie od warunków pogodowych. Miedź jako pierwiastek jest pobierana w stosunkowo małych ilościach (20-25 g/t ziarna), natomiast jej niedobór obniża efektywność pobranego azotu oraz przyczynia się do zmniejszenia liczby ziaren w kolbie. Mangan (Mn) z kolei odpowiada za prawidłowy przebieg fotosyntezy. Efektywna produkcja asymilatów od początku wegetacji warunkuje wytworzenie odpowiedniej biomasy i plonu ziarna. Objawem zbyt niskiego jego poziomu może być słabe zaziarnienie kolb, szczególnie w górnych poziomach. Dokarmianie dolistne zaleca się wykonać w fazie od 4. do 8. liścia. Skutecznym sposobem odżywiania nalistnego jest stosowanie odżywek wieloskładnikowych zawierających mikroelementy w formie chelatów. Przykładem takich nawozów są produkty: Basfoliar® 2.0 36 Extra, Basfoliar® 2.0 6-12-6, ADOB® Mikro Kukurydza, MEGA Kukurydza, CROPVIT Top Kukurydza, OPTI Kukurydza, zawierające najważniejsze makro- i mikroelementy. Mikroskładniki w postaci chelatów, czyli połączeń ze związkami organicznymi, są skutecznie pobierane przez liście, a zabieg dolistny zapewnia szybkie działanie.