Krzewy o niezwykłych owocach - Pięknotka Bodiniera i Dławisz okrągłolistny

Pięknotka Bodiniera

Pięknotka Bodiniera (Callicarpa bodinieri) jest niezwykłym krzewem głównie za sprawą fioletowych, błyszczących owoców, które jesienią niemalże oblepiają pędy roślin. Pochodzi z Chin. Dorasta do 2–3 metrów wysokości.

Krzew należy do rodziny werbenowatych, stąd kwiaty przypominają popularne rośliny jednoroczne. Krzewy kwitną na przełomie lipca i sierpnia. Kwiaty są drobne i fioletowe, dużo mniej atrakcyjne w porównaniu do owoców. Owoce dojrzewają na przełomie września i października. Są to małe, intensywnie fioletowe kulki, które oblepiają krzewy. Choć wyglądają apetycznie do jedzenia się nie nadają, nie są zjadane także przez ptaki. Najpiękniej wyglądają w październiku na pędach już pozbawionych liści.

Uprawa: krzew wymaga stanowiska słonecznego, osłoniętego od wiatru oraz żyznej gleby, najlepiej wzbogaconej kompostem. Podstawą uprawy w naszym kraju jest jednak ochrona przed mrozem. Rośliny w zachodniej Polsce wymagają przykrycia na zimę przez pierwsze 3–4 lata, natomiast na pozostałych terenach – przez wszystkie zimy. Podstawę krzewu obsypujemy kopczykiem z ziemi, a górną część okrywamy słomianymi matami lub grubą agrowłókniną.

Pięknotka kwitnie na pędach jednorocznych, więc trzeba zadbać o przykrycie na zimę nasady krzewu, np. kopczykiem, a także pędów – włókniną, liśćmi czy słomą. Ważnym zabiegiem jest odpowiednie cięcie przy pomocy którego można jej nadać bardziej zwarty kształt i ładniejszy wygląd, gdyż z natury mają one dość luźny i nieuporządkowany wygląd. Co roku pędy skraca się mniej więcej o połowę, w następnych latach przeprowadzamy cięcie sanitarne i odmładzające przycinając 1/3 najstarszych pędów. Warto też pamiętać o nawożeniu krzewów. Wiosną nawozem wieloskładnikowym, a latem nawozem potasowo-fosforowym, który konieczny jest dla intensywnego kwitnienia i prawidłowego dojrzewania owoców.

Pięknotki dobrze wyglądają w grupach krzewów lub kompozycjach rabatowych z innymi roślinami ozdobnymi, ale nie sprawdzają się jako żywopłoty. Warto je sadzić w grupie, gdyż znacznie lepiej owocują, jeśli mają szansę na zapylenie krzyżowe.

Dławisz okrągłolistny

To wieloletnie, dwupienne pnącze, dorastające do 12 m, należące do rodziny dławiszowatych (Celastraceae). Jest pnączem atrakcyjnym przez cały rok, jednak szczególnie pięknie prezentuje się jesienią. W tym czasie jego liście przebarwiają się na żółto, a wśród nich dojrzewają jaskrawo wybarwione owoce. Owoce nie są jadalne, a spożycie ich w większej ilości może spowodować zatrucie pokarmowe. Roślina w naturalnych warunkach porasta Chiny, Japonię i Koreę, skąd została przywieziona do Stanów Zjednoczonych, gdzie rozmnożyła się w sposób niekontrolowany i powoli wypiera rodzimego dławisza amerykańskiego. Pnącze wytwarza zaokrąglone i karbowane na brzegach liście oraz białe lub zielonkawe niepozorne kwiaty. Kwitnie od maja do czerwca. Charakteryzuje go silny wzrost – od 1 do 4 m w ciągu roku.

Największą zaletą dławisza okrągłolistnego (oprócz ozdobnych owoców) są małe wymagania i łatwość uprawy. Dławisz można sadzić w różnego typu glebach, również tych ubogich. Rośnie na podłożu lekko wilgotnym, umiarkowanie suchym, a nawet suchym. Preferuje stanowiska słoneczne, ale może rosnąć również w półcieniu. Jest odporny na zanieczyszczenia powietrza, dlatego nadaje się do ogrodów miejskich. To roślina mrozoodporna. W ogrodzie dławisz wykorzystywany jest do dekoracji solidnych, mocnych konstrukcji, np.: altan, ścian, grubych pergoli.

Dławisz warto sadzić na glebach ubogich, gdzie inne rośliny nie chcą rosnąć. Może rosnąć na wszystkich glebach, również przesychających. Lepiej jeśli posadzony jest na glebach ubogich, gdyż na żyznych może się nadmiernie rozrastać. Dobrze adaptuje się do różnego pH gleby. Znosi miejsca półcieniste, ale najlepiej rośnie i owocuje na słońcu. Jest mrozoodporny. Rzadko atakują go szkodniki lub choroby. Dobrze znosi cięcie. Dobrze nadaje się do pokrywania wysokich ogrodzeń, mocnych konstrukcji (altan, pergoli, łuków, szpetnych budowli itp.), jest dobrą rośliną do tworzenia ekranów dźwiękochłonnych przy drogach i autostradach. Sadząc go trzeba pamiętać, że dławisz wspina się owijając dookoła podpór. Wygląda bardzo interesująco obrastając stare pnie lub wspinając się po dużych drzewach. Nie powinien być jednak sadzony w pobliżu krzewów, małych drzew i roślin iglastych, gdyż może je obrosnąć zbyt silnie i zagłuszyć. Stąd wywodzi się jego polska nazwa – dławisz. Posadzony w odpowiednim miejscu i w razie potrzeby przycinany, zdobi nie stanowiąc zagrożenia dla innych roślin. Powinno się sadzić tylko odmiany dławisza rozmnażane wegetatywnie, pochodzące z pewnych źródeł. Zapewniają one najlepszy wzrost i owocowanie. 

Magdalena Balcerek Artykuł opracowany we współpracy z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj