Prognozy produkcji jabłek w 2020 r.

Według WAPA – Prognosfruit 2020 produkcja jabłek będzie mniejsza o 1% w stosunku do roku ubiegłego, a o 3% w stosunku do średniej z 3 lat. Warunki pogodowe dla produkcji jabłek na początku roku zapowiadały się dość dobrze, jednak w trakcie sezonu straty wywołane przymrozkami wiosennymi dotknęły zarówno producentów z Europy (Austria, Polska, Węgry, Włochy), jak i spoza niej (Chiny). Na wielkość produkcji miała wpływ również susza notowana na Węgrzech i Francji (we Francji gleba uprawna jest najsuchsza od pięciu lat). Także w Polsce mimo stosunkowo dużej ilości opadów mamy zjawisko suszy glebowej, polegającej na niedostatecznym wysyceniu profilu glebowego i bardzo niskim poziomie wód gruntowych.

Na rynek europejski przewiduje się również mniejszą podaż jabłek produkowanych na półkuli południowej. Obniżenie ilości importowanego do UE jabłka jest spowodowane głównie spadkiem produkcji w Chile, wywołanym nie tyle warunkami pogodowymi w 2020 r. ile zauważalnym przestawianiem się tamtejszego sadownictwa z produkcji jabłek na produkcję owoców pestkowych. Import jabłek z Chin może być mniejszy ze względu na uszkodzenia mrozowe, których skutkiem jest już zauważalny wzrost cen jabłek na tamtejszym rynku.

Według WAPA, produkcja jabłek w Polsce w stosunku do poprzedniego roku prognozowana jest ze wzrostem o 17%, a według tej samej prognozy w innych państwach UE produkcja osiągnie wartość: Włochy -1%, Niemcy -4%, Holandia -14%, Węgry -23%, Francja +12%. Mimo ogólnego spadku produkcji jabłek w Europie w sezonie 2019/2020 trudno jest jednak przewidzieć opłacalność ich produkcji.

Sytuacja związana z pandemią COVID-19 ma również wpływ na dostępność towarów na rynku i to nie tylko na dostępność towarów oferowanych odbiorcy detalicznemu. Ze względu na zaostrzenia wynikające z sytuacji epidemicznej na początku roku praktycznie zatrzymała się dystrybucja wszelkich produktów kanałem HORECA. Na początku roku praktycznie załamał się odbiór produktów przez lokale gastronomiczne. Zatrzymanie szkół i przedszkoli przyczyniło się również do spadku dystrybucji. Warto zauważyć, że ze względu na utrudnienia w handlu wywołane koronawirusem mogą wystąpić ograniczenia eksportu zwłaszcza do państw spoza UE. Dotychczasowa wysoka cena jabłek hamuje również możliwość eksportu jabłek na rynki tradycyjnie wrażliwe na ceny, takie jak Białoruś, Egipt czy Kazachstan. Z drugiej strony, w czasach pandemii konsumenci zaczęli tworzyć zapasy i nastąpił znaczący wzrost zapotrzebowania na świeże warzywa i owoce.

Obecnie kształtują się pozytywne oczekiwania rynku, związane z ogólnym spadkiem produkcji jabłek (według WAPA 10,7 miliona owoców). W Polsce GUS wstępnie oszacował zbiory na około 3,3 mln ton, czyli o 6 proc. więcej niż w poprzednim roku, prawdopodobnie na skutek wprowadzania do uprawy nowych, bardziej plennych odmian oraz częstszego nawadniania plantacji.

Wysokie ceny w handlu detalicznym i hurtowym jabłek to efekt niskich zbiorów z poprzedniego roku. W podwarszawskich Broniszach notowania wahały się od 5 do 11 zł za kilogram, w zależności od odmiany; natomiast w zeszłym roku jabłka można było kupić za mniej niż 2 zł/kg. W miarę wchodzenia w pełnię zbiorów, cena jabłek powinna spadać, choć nie do rekordowo niskiego poziomu. Poważnym problemem, szczególnie w czasie pandemii, staje się pozyskanie pracowników sezonowych – przez co producenci ponoszą wyższe koszty produkcji, przekładające się na ceny owoców.

Podsumowując, polska produkcja jabłek plasuje się dobrze w porównaniu z innymi państwami UE, jednakże mimo dość wysokich cen ciężko przewidzieć jej faktyczną opłacalność. Biorąc pod uwagę trudności związane z pozyskaniem siły roboczej, producenci muszą liczyć się ze wzrostem kosztów.