Amarantus na zdrowie i nie tylko

Ze względu na skład chemiczny oraz wartość odżyw­czą, a także możliwości wykorzystania tej rośliny, eksper­ci ds. żywności określili amarantus jako zboże XXI wieku. Upatruje się w nim ogromne możliwości w zaspokojeniu potrzeb żywieniowych świata.

Pseudozboża nie zawierają glutenu i często swoją wartością odżywczą przewyższają zboża. Amarantus posiada bardzo drobną frakcję skrobi, dzięki czemu jest ona łatwo strawna i szybko dostarcza or­ganizmowi energii. Zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, które zmniejszają ryzyko chorób serca i rozwój miażdżycy. Amarantus ma także dużą zawartość wysokiej jako­ści białka. Okazuje się, że w nasionach tej rośliny jest go więcej niż w mleku. Białko to zwiera wszystkie aminokwa­sy egzogenne. Szarłat ma również dużo skwalenu - lipidu opóźniającego procesy starzenia. Roślina ta zawiera mnóstwo łatwo przyswajalnego żelaza, wapnia i magnezu oraz błonnika i znaczną zawartość witamin z grupy D oraz A, E i C. Zawiera również antyoksydanty zapobiegające cho­robom. Szarłat wyrózniają także składniki antyżywie­niowe. Liście szarłatu zawierają szczawiany i azotany, zaś nasiona saponiny, taniny czy fityny. Jednak są to ilości tak śladowe, że nieznaczące, zaś technologia obróbki nasion zmniejsza jeszcze tę zawartość.

O bogactwie tej rośliny świadczą także możliwości wykorzystania jej w przemyśle kosmetycznym czy farma­ceutycznym jako barwnika. W przemyśle spożywczym wy­korzystywany jest do produkcji mąki, płatków czy nasion ekspandowanych tzw. „poppingu”. Jest stosowany również w przemyśle piekarniczym czy cukierniczym, gdyż dodatek nasion szarłatu do zacierów żytnich stymuluje procesy fer­mentacji. Amarantusową skrobię wykorzystuje się do pro­dukcji ulegających łatwej biodegradacji opakowań. Szarłat może być też z powodzeniem wykorzystany w żywieniu zwierząt (jako wysokobiałkowa pasza - wykorzystywane są nasiona jak i części zielone) i do produkcji energii (jako łatwo pozyskiwana biomasa). Jest dobrym przedplonem, pozo­stawia po sobie sporo resztek pożniwnych i odchwaszczo­ne stanowisko. Jako roślina wiążąca dużą ilość dwutlenku węgla, odgrywa pozytywną rolę w kształtowaniu mikrowa­runków danego regionu. Ze względu na bogate ulistnienie i ekologiczne metody uprawy, proponuje się wykorzystanie jego upraw w celu przeciwdziałania erozji i „oczyszczania” skażonych azotanami i pestycydami gleb. 

Monika Szydłowska Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie  Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie realizuje na obszarach wiejskich województwa śląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.