Zima w pasiece - co zagraża zimującym pszczołom?

Zima w pasiece

Te pracowite owady nie zasypiają na zimę, tylko ograniczają swoją aktywność. Tworzą kłąb, w którym utrzymują stałą temperaturę ok. 20-25 st. C, zajmują puste komórki, a także przestrzenie międzyramkowe. Matka znajduje się w środku kłębu, gdzie jest najcieplej. Robotnice pobierają niewielkie ilości zgromadzonego pokarmu i przetwarzają węglowodany na energię cieplną. Aby pomóc w utrzymaniu stałej temperatury w ulu, pszczoły znajdujące się w kłębie przesuwają się na zewnątrz, a te z obrzeży wędrują do środka. To pulsowanie trwa całą zimę i jeśli pszczoły są młode i zdrowe, bez trudu dotrwają do wiosny.

Ogrzewając siebie wzajemnie, obejmują wyższą temperaturą również plastry, dzięki czemu miód pozostaje ciągle płynny. Rój zużywa zaledwie 20-30 g pokarmu na dobę, czyli ok. 1 kg na miesiąc.

WAŻNE!

Pszczoły w tym czasie należy pozostawić w spokoju, niepotrzebnie nie wchodzić na pasieczysko, nie dokonywać przeglądów, a także nie wykonywać hałaśliwych prac w okolicy (np. rąbanie drewna), gdyż wybite ze spokojnej zimowli zaczynają spożywać większe ilości pokarmu, rozluźniają kłąb. W efekcie powstaje wilgoć w ulu, która jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem i może skutkować nawet osypaniem się całego roju.

W przygotowywaniu pszczół do zimy istotne jest indywidualne traktowanie każdej rodziny. Koniecznie trzeba prawidłowo ocenić jej siłę, by zostawić odpowiednią liczbę ramek i pokarmu. Dużym błędem jest dokarmianie ich tak długo, jak długo będą pobierały pokarm, gdyż owady zaleją plastry aż do dolnej beleczki, przez co stworzą sobie trudne warunki do zimowli.

Przed nadejściem zimy należy bezwzględnie skontrolować stan pasieki. Ocieplić ule, dbając jednocześnie o prawidłowy przepływ powietrza. Sprawdzić, czy daszki nie przemakają, czy nie przewrócą się w razie porywistych wiatrów i czy są wystarczająco zabezpieczone przed szkodnikami i ptakami.

Z końcem stycznia mogą zacząć się pierwsze obloty, jeśli temperatura przekroczy 12 st. C. Należy je z uwagą obserwować, by ocenić siłę i kondycję rodziny oraz przebieg zimowli i ewentualną konieczność podania pokarmu. Jest to zjawisko występujące prawie każdej zimy i korzystne dla dalszego przebiegu zimowania, ponieważ wtedy pszczoły mogą opróżnić jelita z zalegających mas kałowych.

Jeśli w lutym temperatury znacznie się podniosą, powinniśmy już ustawić poidło. Ponownie mogą pojawić się obloty, które również należy dokładnie prześledzić. Sprawdzić, czy poduszki lub maty nie uległy zawilgoceniu i w razie czego wymienić je na nowe. Z reguły w końcu tego miesiąca matki rozpoczynają czerwienie.

Nie jest to jednak korzystne, gdyż zmusza pszczoły do większego wysiłku związanego z podgrzewaniem gniazda, przez co zwiększają zużycie pokarmu. Dodatkowo może dojść do namnażania się warrozy.

W końcu zimy (w marcu), powinniśmy dokonać wstępnego przeglądu rodzin, jednak tylko wtedy, gdy temperatura przekroczy 15 st. C. Oczyścić dennice z padłych pszczół i ocenić, jak przebiegła zimowla. Usunąć zbędne ramki i w razie potrzeby uzupełnić pokarm. W przypadku, gdy dostrzeżemy słabą rodzinę, możemy wówczas połączyć ją z silniejszą, przenosząc całe plastry bez szukania matek. Połączone rodziny dokarmiamy zawsze miodowo-cukrowym ciastem.